کشف پادگان سههزارساله پشت یک سد در آذربایجان غربی!
تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۴۶۵۲۱
در ادامه کاوشهای نجاتبخشی سد چپرآباد که بهزودی آبگیری خواهد شد، باستانشناسان یک محوطه تاریخی را شناسایی کردند که قدمت آن به هزاره اول پیش از میلاد (حدود سههزار سال قبل) میرسد.
به گزارش برنا؛ یوسف فلاحیان ـ سرپرست هیأت باستانشناسی محوطه کانی وشتران در محدوده سد چپرآباد در استان آذربایجان غربی، گفت: محوطهای که در برنامه بررسی و شناسایی اولیه به شماره ۰۴ شناسایی شد، جزو محوطههای در معرض خطر آبگیری سد چپرآباد اشنویه است، که بعدها مشخص شد اسم آن در نزد اهالی منطقه «کانی وشتران» است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او ادامه داد: روی این بستر و بلندای طبیعی، نهشتهای انسانساخته به ارتفاع یک تا دو متر شکل گرفته است که بنا به پیشنهاد بررسیگر مذکور، به عنوان یک محوطه در خطر عصرآهن، کاوش نجاتبخشی آن در دستور کار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت. البته صرفا حریم محوطه کانی وشتران تحتتاثیر آبگیری سد چپرآباد قرار میگیرد و به هیچوجه عرصه محوطه به زیر آب نخواهد رفت.
سرپرست هیأت باستانشناسی کانی وشتران گفت: تیم کاوش در محوطه کانی وشتران توانست با ایجاد سه ترانشه در ابعاد ۵ در ۵ و ۴ در ۴ اطلاعات باارزشی از وضعیت محوطه بهدست آورد. این کاوشها نشان داد در یک تکدوره و با دو فاز معماریِ مشخص که زمان آن احتمالا به هزاره اول پیش از میلاد برمیگردد، در صدها سال، که اوایل آن میتواند با اواخر عصرآهن منطبق باشد، استقراری در این محوطه شکل گرفته است.به گفته این باستانشناس، عصرآهنِ این مناطق چندان فرهنگ عصرآهن عمومی را یدک نمیکشد و تنها رگههای کمی از فرهنگ عمومی را نشان میدهد و تا مادامی که مواد فرهنگی مکشوفه تحت آزمایشهای سالیابی شیمیایی قرار نگیرند، نمیتوان با قطعیت نسبت به زمانبندی آن نظر داد.
این دکترای باستانشناسی اظهار کرد: حتی با وجودی که در فرهنگ عمومی عصرآهن، گورستانها به دور از منازل مسکونی منتقل شدهاند، ولی در کنار سکونتگاه این محوطه، یک تک گور سنگی کشف شده است، که البته محتویات اسکلتی آن بسیار کم و پراکنده است. همچنین یک شیء در حد یک انگشتر مفرغی، که دور تکه استخوان بندِ یک انگشت قرار داشت، پیدا شد، که ظواهر امر، از دستبرد قبلی به این گور حکایت دارد. در هر صورت، وضعیت گویای آن است که به تبعیت از فرهنگ کلی عصرآهن، هنوز گورها از مکان استقراری خارج نشدهاند.فلاحیان در ادامه گفت: معماری مکشوفه در این محوطه، ساختمانهایی متشکل از قلوه سنگهای کوچک و بزرگ و نامتقارن و با ملاط گِل است که از مقاومت و ایستایی چندان زیادی برخوردار نیستند و شاید یکی از دلایل وجود حجم وسیعی از آوار سنگ که اتفاقا با اندک خاکبرداری رخنمون شده و تا یک و یا یکونیم متری خاکبرداری ادامه دارد، همین آسیبپذیری معماری باشد که در طول دوران دیوار چندان سالمی را به یادگار نگذاشته است. این مسئله درک از پلان معماری را مخصوصا در ترانشههایی که به ناچار به دلیل کمبود بودجه، به صورت کوچک حفر میشوند، دچار پیچیدگی و ابهام میکند.
سرپرست هیأت باستانشناسی کانی وشتران ادامه داد: مواد فرهنگی مکشوفه در لابهلای این معماری حجم زیادی از تکه سفالها و در موارد انگشتشمار ظروف سفالی نسبتا سالم را در برمیگیرد که تمام آنها به صورت ساده و تعداد زیادی از آنها به صورت ترد و زمخت مشاهده میشوند که این مسأله احتمالا از تولیدات محلی و غیرانبوه با مواد و تکنولوژی بومی حکایت میکند.
عضو رسمی پژوهشکده باستانشناسی گفت: کشف تعداد زیادی سنگ کوبه، مُشته سنگ و سنگساب در کنار اشیائی که بعضا کاربرد شمارشی داشتند، از یکطرف بیانگر استفاده فراوان از سنگ است که در پیرامون محوطه به وفور یافت میشود و از طرف دیگر بر شیوه معیشتی توأمان بر پایه کشاورزی و دامپروری تاکید دارد.
فلاحیان با بیان اینکه در حفاری سکونتگاههای این محوطه نشانههایی از وجود اجاق و تنور رویت نشده است، افزود: موقعیت و اشراف محوطه به دشت پیرامون در شرایطی که خود محوطه چندان در تیررس نبوده و همچنین کشف دیوار و یا سنگچینی قطور که چه بسا میتواند یک نوع حصار بر گرداگرد محوطه باشد، نیمنگاهی را در خصوص پادگان و یا اردوگاه بودن محل نیز به دنبال داشته است که پاسخ روشنتر به این مسأله مستلزم حفاری بیشتر و گستردهتر در محل است.
او گفت: به عنوان فردی که در سالهای اخیر سرپرستی هفت مرحله کاوش و چهار مرحله مدیریت پروژه را در شهرهای سردشت، پیرانشهر و اشنویه به عهده داشتهام، ضمن پرهیز از به کارگیر بردن نابجای واژههای مهمترین، قدیمیترین و نخستین که در این روزها در اخبار باستانشناسی ایران به وفور و در حد اغراقآمیزی رایج شده، اذعان دارم که اکثریت محوطههای در معرض خطر آبگرفتگی و یا تحتتاثیر آبگرفتگی در این مناطق که مورد کاوش قرار گرفتهاند، جوامع روستایی و ساده تاریخی و پیش از تاریخی را شامل میشوند که بیشتر در انزوای خود روزگار میگذراندند.
سرپرست هیأت باستانشناسی کانی وشتران معتقد است: این محوطهها اغلب ساده و بدون لایههای متناوب فرهنگی، تاریخی هستند که اگر سدسازی پیش نمیآمد، شاید به حالت طبیعی تخصیص بودجه صدها سال دیگر نوبت به این محوطهها نمیرسید. منظور سخن اینکه از منظر باستانشناسی به هرحال فرصتهای پیشآمده به دنبال ساخت این پروژههای عمرانی را باید قدر دانست.
کاوشهای نجاتبخشی در سد چپرآباد اشنویه درحالی انجام شده که به گفته مسؤولان استان آذربایجان شرقی این سد با اهداف تأمین آب کشاورزی، بهزودی آبگیری خواهد شد. باستانشناسان معتقدند یافتههای پشت این سد نقطه عطفی برای باستانشناسی جنوب آذربایجان غربی است و اگر زمان بیشتری به کاوش اختصاص داده شود حتما رازها و اطلاعات بیشتری به دست خواهد آمد. مسؤولان میراث فرهنگی اشنویه نیز احتمال دادهاند با آبگیری این سد حدود ۱۳ محوطه تاریخی زیرآب خواهد رفت.
آیا این خبر مفید بود؟
نتیجه بر اساس رای موافق و رای مخالف
منبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: آذربایجان غربی استان آذربایجان شرقی فرهنگی و گردشگری کشاورزی معماری سرپرست هیأت باستان شناسی سد چپرآباد محوطه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۴۶۵۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ویدیوی منتشرشده در خصوص تابوتهای جوبجی مربوط به سال ۱۳۹۸است
به گزارش خبرنگار مهر، سیدمحسن حسینی صبح امروز سه شنبه در گفت و گویی رسانه ای اظهار کرد: با صدور مجوز فصل پنجم کاوش از سوی پژوهشگاه میراثفرهنگی کشور، هیأت باستانشناسی به منظور کاوش علمی و نجاتبخشی در محل محوطه تاریخی جوبجی حضور یافت که به دنبال آن، کاوش کاملاً علمی باحضور کارشناسان متخصص باستانشناس و مرمتگر انجام شد که حاصل این کاوشها کشف تعدادی تابوت بود که در بعضی از آنها بقایای اسکلت انسانی وجود داشت.
معاون میراثفرهنگی خوزستان ادامه داد: از همینرو، با حضور کارشناس مرمتگر در هیأت، اقدامات علمی و مرمتی اولیه روی تابوتها و اسکلتها انجام شد و سپس با ساماندهی اصولی، همه تابوتها به منظور اقدامات بعدی از جمله مستندنگاری و مرمت، به کارگاه و آزمایشگاه پایگاه میراثجهانی منتقل شدند که در محیط آزمایشگاهی و کاملاً علمی مطالعات و اقدامات حفاظتی انجام شد و در حال حاضر نیز این تابوتها در انبار قرار دارند و به محض راهاندازی موزه باستانشناسی رامهرمز، همه اشیاء و تابوتها به موزه رامهرمز انتقال خواهند یافت.
او افزود: از آغاز کار دولت سیزدهم، حفظ و حراست از اموال و اشیای ملی در اولویت کار میراثفرهنگی قرار گرفته و در سال جدید هم به منظور ساماندهی این تابوتها و نیز اشیا و اموال فرهنگی پنج شهرستان دیگر، تأمین اعتبار انجام دادهایم.
حسینی با اشاره به ویدیوی منتشر شده در خصوص نابودی اسکلت های کشف شده در جوبجی گفت: بعد از گذشت پنج سال دوباره این فیلم که در زمان خود پاسخ داده شده بود را بازپخش شده است.
او افزود: در هر هیأت کاوش باستانشناسی حداقل یک نفر مرمتگر و یک نفر استخوانشناس وجود دارد که اقدامات و موارد حفاظتی اولیه را روی اشیاءِ مکشوف انجام میدهند.
معاون میراثفرهنگی خوزستان بیان کرد: اشیا و اموال حاصل از کاوشهای جوبجی در محل استاندارد و مخزن امن قرار دارند، بخش از کشفیات هم در مجهزترین آزمایشگاههای میراثفرهنگی کشور توسط کارشناسان مرتبط و مجرب در دست بررسی هستند.
کد خبر 6092965